1-8-1- لاک های داخل قوطی : عموما با توجه به محتوی داخل قوطی تعییم می شوند و در کارهای غذایی برای حفظ و نگهداری محتوی قوطی مورد توجه می باشد.
این لاکها بر اساس محصولاتی که داخل آنها قرار خواهند گرفت، در مرحله قبل از چاپ بر روی سطح ورق چاپ می شوند و بیشتر در بسته های غذایی مورد توجه می باشند. در بسته ای صنعتی بیشتر پوشش داخلی را از نوع قلع خود حلب کافی می دانند و در مواقعی که به لاک نیاز پیدا می کنند، از لاک استفاده می کنند.
بطور کلی منظور از لاک زدن در سطح جداره ی داخل قوطی های مواد غذایی که در مرحله آماده سازی برای چاپ انجام می شود، ایجاد یک لایه حفاظت کننده جهت جلوگیری از ترکیب شیمیایی مواد غذایی محتوی قوطی با خود قوطی است. این پوشش بر روی سطح داخل قوطی معمولا بی رنگ و یا رنگی می باشد.
الف – لاکهای مصرفی برای محصولاتی که فرآیند لازم بر روی آنها انجام می گیرد، بر حسب مصرف نهایی به سه گروه طبقه بندی می شوند:
ب – لاکهای مصرفی برای محصولاتی که فرآیند لازم بر روی انها انجام نمی گیرد : این لاکها برای محصولاتی استفاده می شود که در مدت زمان کوتاه به صورت طبیعی نیاز به نگهداری ویژه ای ندارند.( مانند: حبوبات، خشکبار و روغن های صنعتی)
2-8-1- ویزگی لاکهای داخل قوطی : لاکهای داخل قوطی، باید دارای ویژگیهایی از نظر فنی و بهداشتی باشند، در زیر به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:
الف – لاک در زمان فرموله کردن و عمل آوری و همچنین در مدت نگهداری تا مصرف، باید تغییری در رنگ آن به وجود نیاید و هیچگونه مزه و بو نگیرد.
ب – هیچگونه تغییری بر روی محتوی قوطی از نظر بو، رنگ و مزه نداشته باشد و محتوی قوطی نیز هیچگونه اثری ( ترکیب شیمیایی ) بر روی لاک نگذارد.
پ – در مدت زمان نگهداری قوطی فلزی، در اثر ضربات احتمالی وارده به قوطی (در مراحل ساخت، حمل و نقل و یا پر کردن قوطی از محصول) لاک به هیچ وجه نباید از سطح جداره داخلی جدا شود.
ت – لاکها باید قادر به نگهداری محصولات غذایی پر شده در قوطی فلزی بدون تأثیر مزه ، بو و ... باشند. بطوری که محتوی قوطی را در طول مدت استاندارد نگهداری محصول، در شرایط متعارف تغییر نداده و سختی و چسبندگی خود را حفظ کند.
ث – لاکها نباید در برابر محتوی قوطی تاثیر پذیر بوده و دچار فعل و انفعال شیمیایی و در نهایت تغییر خواص محصول شود.
اکنون به دلیل حساسیت بیشتر لاکهای داخل قوطی مخصوص مواد غذایی، به ذکر دو مثال از بسته های غذایی می پردازیم تا حساسیت و اهمیت آن بیشتر روشن شود.
3-8-1-لاک های خارجی قوطی : از جهت حفاظت جداره خارج قوطی، زیر سازی برای چاپ و یا تزیین بکار می روند و در کارهای صنعتی و غذایی فرق چندانی نمی کنند.
در قسمت خارجی ورق حلب، پوشش های لاک علاوه بر حفاظت از سطح جداره بیرونی ورق نقش بسزایی در زیبایی چاپ بر روی ورق حلب دارند.
لاکها با هر پوشش تزئینی جهت سطح خارجی ورق باید در برابر رطوبت، غیر قابل نفوذ بوده، در برابر سایش مقاوم و کارپذیری لازم را در مراحل تولید قوطی داشته باشد.
رنگ پوشش این نوع لاکها عموماً سفید می باشد زیرا که برای چاپی زیباتر و با کیفیت بالا هرچه زمینه سطح ورق سفید تر و صیقلی تر باشد رنگ بندی و چاپ زیباتری خواهیم داشت.
بعضی مواقع در طرحی که برای چاپ آماده می شود، زمینه چاپ دارای رنگ خاصی است. در چنین شرایطی به لاک سفید جوهر مخصوص[1] رنگ مورد نظر را می افزایند و از لاک به عنوان رنگ اول استفاده می کنند. بدین ترتیب در چاپ مرکب زمینه صرفه جویی شده و زمان کمتری نیز خواهد برد.
الف – چسبندگی لاک : لاک پس از پخت نباید در اثر انباشته شدن ورقها بر روی هم، باعث چسبیدن ورقها به یکدیگر می شود.
ب – طول عمر: لاک سطح خارجی باید در برابر عوامل طبیعی از قبیل نور، هوا و رطوبت مقاوم باشد. همچنین عوامل فیزیکی از قبیل ضربه، فشار و مراحل ساخت، فرسایشی در آن ایجاد نکرده و در شرایط مطلوب دو سال کیفیت خود را حفظ کند.
پ – پایداری در برابر مواد شیمیایی و اسیدی : لاکها باید یکنواختی و چسبندگی لازم را در برابر این مواد حفظ کنند.
ت – چسبندگی به سطح ورق : لاک باید چسبندگی لازم را دارا باشد و به سهولت از سطح ورق جدا نشود.
ث – براقیت : لاکهای سطح خارجی الزاماً باید با یکبار چاپ شدن بر روی ورق، براقیت مطلوبی برای چاپ مرکب آماده کنند.
ورنی
در پایان چاپ ( اعم از مرکب یا لاک) بر روی سطح ورق چاپ شده، ورنی پوشانده می شود. ورنی ها از لحاظ خواص کاربردی به مانند خواص لاکها می باشند و از همان فرمولاسیون پیروی می کنند. اما از لحاظ فیزیکی اندک تفاوتی با آنها دارند.
1-9-1- تفاوت ورنی با لک :
الف – ورنی ها بر خلاف لاک بی رنگ هستند و بوی بسیار تندی دارند و در دمای 170 الی 190 درجه ساتیگراد پخت می شوند.
ب – ورنی ها قابلیت تحمل فشار کششی بیشتری نسبت به لاکها دارند و مقاومت فیزیکی آنها در مراحل قوطی شدن بیشتر از لاکها است.
پ – ورنی بعد از پخت، نرم تر از لاک و مکملی است که به عنوان پوشش اخر بر روی سطح ورق اعمال می شود تا تکمیل کننده ی پروسه ی کلی اماده سازی ورق خام حلب تا امادگی نهایی برای بخش قوطی سازی باشد.
2-9-1- ورنی ها به منظور کاربردهای زیر مورد استفاده قرار می گیرند:
· محافظت از لاک و مرکب در مراحلمختلف آماده سازی ورق برای ساخت قوطی.
· بالا بردن براقیت و کیفیت چاپ.
· محافظت از لاک و چاپ در برابر خراش و مقاوم در برابر ضربه ( عدم ریزش)
· محافظت از لاک و چاپ در برابر عوامل طبیعی.
· محافظت در برابر تماس با مواد شیمیایی و بالا بردن مقاومت لاک و چاپ در برابر عوامل شیمیایی.
سایت جامع ماهنامه صنایع چاپ و بسته جدیدترین اخبار و مقالات را در سایت جامع ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی مطالع نمایید.
ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی ماهنامه صنایع چاپ و بسته بندی
1-این جوهرها مخصوص می باشند و تاثیری به جز رنگ بر روی لاکها ندارند. اما مرکب باعث تغییر خواص لاک می شود.
نظر خود را بگذارید