مدیریت رنگ و افزایش کیفیت چاپ (قسمت سوم)بابک شیرخانی

مدیریت رنگ

دیدیم که ظاهر یک آماده سازی چاپ شده وابسته به خصوصیات چاپ است. این بدان معناست که اگر این پارامترها یکسان نباشند، نتایج ممکن است در میان چاپگرها کاملاً متفاوت باشد. بنابراین نباید عجیب باشد که دریابیم عناصر دیگر در فرآیند می توانند به طرقی مشابه بر نتیجه کار تأثیر بگذارند. مثلاً، دستگاههای ضبط تصاویر مثل اسکنرها و دوربینهای دیجیتال، رنگ را متفاوت می بینند. یعنی اگر شما عکس را در دو دستگاه مشابه با زمینه های یکسان اسکن کنید، مقادیر متفاوتی برای سطح یکسان تصویر اصلی ضبط خواهند شد. مانیتورهای نمایش و دستگاههای خروجی، مثل چاپگرهای جوهر افشان نیز ممکن است رنگ را به صورتی متفاوت چاپ کرده یا نمایش دهند. در نتیجه، اگر فایل مشابهی در دو مانیتور مختلف نمایش داده شود، احتمالاً آنها متفاوت به نظر خواهند رسید. برای ترسیم یکی از دلایل این موضوع، محدودیتهای رنگ یا گاموت رنگ دستگاههای نمونه در شکل 1-7 نشان داده شده است.

هر کدام از این دستگاهها خصوصیات مختص به خود را دارند که دامنه رنگهایی را که می توانند ببینند یا آماده سازی کنند را تعیین می کنند. با فرض اینکه خصوصیت مورد نظر قابلیت آماده سازی داشته و ثابت باشد، با سنجش رنگ و مرتبط کردن با ابزارهای دیگر کار می توان آن را تعیین کرده و به موجب آن برگردان صحیح رنگ میان ابزارها روی می دهد. در این زمینه می توان دو کار انجام داد. تبدیل وابسته به دستگاه یا مستقل از دستگاه. با رویکرد اول هر دستگاه نیازمند تبدیل هایی اختصاصی می باشد که با آنها باید ارتباط برقرار کند. اگر جریان کار با دستگاههای ورودی، نمایش و خروجی متعددی مواجه است، چنین رویکردی غیر قابل پیشبرد می شود این وضعیت با استفاده از تبدیل مستقل از دستگاه قابلیت پیشبرد بیشتری داشته و راحتتر می شود. این کار در شرایطی امکان پذیر است که تمامی دستگاهها از یک فضای رنگ استاندارد برای انتقال از و انتقال به استفاده کنند.

مدیریت رنگ ICC

اگر بخواهیم مدیریت رنگ را واقعاً مستقل از دستگاه بدانیم لازم است تا یک روش استاندارد مشترک برای ارتباط و برگردان اطلاعات رنگ میان دستگاههای vendors ( فروشندگان) مختلف استفاده شود. تا بحال، این نقش کنسرسیوم رنگ بین الملل (ICC)[1] بوده است. پیشرفت در برقراری استانداردهای ICC در سال 1933 آغاز شد، زمانی که شرکت اپل کامپیوترز[2] به گروهی متشکله از 8 شرکت با عنوان کنسرسیوم کالرسینک[3] پیوست. هدف آنها این بود که ارتباط رنگیvendor- neutral و crossplatform, cross- applicationرا توسعه دهند. امروز ICC بیش از 70 شرکت عضو دارد.

راه حل مدیریت رنگ ICC بر پایه پروفایلهای دستگاه بنا نهاده شده که شامل اطلاعات لازم برای نرم افزار مدیریت رنگ می باشد تا برگردان مقادیر رنگ از فضای رنگ مختص دستگاه در فضای رنگ استاندارد انجام شود، و بر عکس، در حالت پروفایلهای دستگاه خروجی( به شکل 3-7 نگاه کنید). تبدیل رنگ توسط نرم افزاری به نام واحد مدیریت رنگ (CMM) انجام می پذیرد که بخشی از سیستم مدیریت رنگ CMS می باشد. CMM پیش فرضی در سیستم عامل رایانه وجود دارد که کالرسینک، CMM اپل می باشد، اما CMM هایی نیز از ADOB,Heidelberg,Kodak و دستگاههای دیگر وجود دارند. CMM تبذیل رنگ را از طریق یک فضای رنگ استاندارد با نام PCS[4] انجام می دهد.PCS بر مبنای XYZ (یا CIELab) بوده و فرض آن، نمونه های انعکاسی دیده شده تحت تابنده ( D50) توسط ناظر ویژه( 2 درجه) می باشد که با هندسه سنجش 45/0 یا 0/45 سنجیده می شوند.

واحد مدیریت رنگ

دیدیم که CMM از پروفایلها برای تهیه مبنایی برای تبدیل رنگ خود استفاده می کند. مثلاً CMM از پروفایل ورودی اسکنر و پروفایل نمایش کامپیوتر برای تبدیل مقادیر RGB اسکن به یک تصویر معنادار در مقادیر RGB فسفرهای نمایش مانیتور استفاده می کند. اگر نمایش به صورت یک Soft proof باشد، برنامه کاربردی برای تبدیل RGB اسکن به CMYK چاپ از CMM استفاده کرده و سپس CMYK را به RGB فسفرها برای شبیه سازی کردن چاپ روی ترام تبدیل می کند.

پروفایلهای دستگاه

یک پروفایل دستگاه فایلی اطلاعاتی است که توسط نرم افزار CMM برای تبدیل یک عکس از یک فضای رنگ وابسته به دستگاه به PCS استفاده می شود. قطه پروفایل ICC با پلتفرم های رایانه ای مختلف سازگار است. این قطع را می توان روی رایانه به طور مستقل برای استفاده توسط نرم افزار برنامه کاربردی یا ریپ ها استفاده کرد، یا اینکه بسته به قطع فایل مورد استفاده، می توان آن را در فایل قرار داده و همراه با تصویر انتقال داد. پروفایلها نوعاً توسط فروشندگان تجهیزات ( مانیتورها، اسکنرها، سیستم های نمونه گیری) با کاربردهای نرم افزاری تهیه شده و برای چاپ محصولات بصورت پروفایلهای استاندارد برای بخشها و زیر لایه های خاص استفاده می شوند. بهترین پروفایلها، اگر به درستی تولید شوند، آنهایی هستند که برای تجهیزات و مواد ویژه ای که در چاپخانه استفاده می شود، ساخته می شوند. نرم افزار پروفایل سازی و تجهیزات سنجش مناسب برای این مار مورد نیاز می باشند.

بنابراین یک پروفایل ابزاری است برای مشخصه سازی دستگاه. اگر پروفایل، یک پروفایل دستگاه ورودی باشد، این موضوع تا حدی به محدودیتهای دستگاه با توجه به اینکه چگونه رنگ را می بیند بر می گردد( حساسیت طیفی) ، و اگر یک دستگاه خروجی یا نمایش باشد با توجه به فضای رنگی که می تواند آماده سازی کند. اما پروفایلها چیزی بیش از جداول اطلاعات ساده می باشند. آنها شامل اطلاعاتی هستند که ابعاد دیگر تبدیل را تعریف کنند و در مورد پروفایلهای خروجی نیز سبک تفکیک را تعریف می کنند.

ساخت پروفایلها

نقطه آغاز ساخت تمامی انواع پروفایلهای دستگاه، اطلاعات مشخصه سازی است که رابطه میان مقادیر اطلاعات رنگ تعریف شده و مقادیر دستگاهی است که با سطوح یکسان تصویر همبستگی دارد. قبل از تعیین این کار دستگاهها باید در شرایط کالیبره و ثابتی باشند. این یک مفهوم قابل درک برای اسکنرها، مانیتورها و ماشنهای چاپ دیجیتال می باشد، اما چیزی نیست که به طور عادی برای چاپ محصول بکار رود. با این حال این شبیه به چاپ با یک معیار یا شرایط مرجع می باشد.

در مورد دستگاههای ورودی، اطلاعات مشخصه سازی با اسکن یک نسخه آزمایشی اریژینال انجام می شود. این کار شامل یک چارت آزمایشی ( معمولاً IT 8,7/1) می باشد که روی ماده ای که برای آن پروفایل تهیه می شود، تصویر می شود، بعلاوه یک فایل اطلاعات ASCII از مقادیر رنگ تصویر نرم افزار ساخت پروفایل مقادیر را در فایل ASCII با مقادیر فایل اسکن ( معمولاً TIFF) مقایسه کرده و از این مقایسه یک پروفایل تهیه می کند.

پروفایلهای نمایشی را می توان با استفاده از کاربردهای نرم افزاری ساخت که اهداف کنترل نمایش را روی صفحه ای که کاربر به آن واکنش می دهد، نمایش می دهد. واکنشها دریافت شده و از این اطلاعات یک پروفایل ساخته می شود. پروفایل های دقیق تر با استفاده از طیف- نورسنج یا رنگ سنج ساخته می شوند تا یکسری نمونه نوار رنگی را بسنجد که روی ترام تحت کنترل نرم افزار ساخت پروفایل نمایش داده می شود.

ساخت پروفایلهای خروجی از یک توالی مشابه پیروی می کند، اما فرآیند به ویژه در چاپ محصول وقت گیر است. در دستگاههای چاپ و نمونه گیری دیجیتال یک فایل هدف آزمایشی ریپ شده و چاپ می شود. اطلاعات مشخصه سازی با سنجش تمام نمونه های نوار رنگی چاپ های حاصل بدست می آید. اهداف آزمایشی شامل صدها نمونه نوار رنگی بوده و در واقع اینها را می توان تنها با یک طیف- نور سنج اسکن کننده، به ویژه در چاپ محصول سنجید که مقادیر متوسط تعدادی از چاپ ها مورد نیاز می باشند. در چاپ محصول، اطلاعات مشخصه سازی شده باید تمامی مراحل، از فایل اطلاعات تا چاپ، بهمراه ایمیج ستر ( پیماینده تصاویر) و پلیت سازی ( اگر فیلم باشد)، Ctpو چاپ را یکپارچه کند. وقتی اطلاعات مشخصه سازی بدست آمد از طریق نرم افزار پروفایل سازی برای تهیه پروفایل خروجی اقدام می شود.

این پروفایلها، پروفایلهای CMYK می باشند و باید شامل معیار تفکیک رنگی باشند که با سبک چاپگر سیاه مورد استفاده، سطوح UCR و GCR و حداکثر میزان مجاز روکش کلی هافتون مرتبط باشد. اگر شرایط چاپ محصول با استانداردهای 12647ISO کالیبره شود، آزمونهای چاپ را می توان با استفاده از اطلاعات مشخصه سازی شرایط چاپ مرجعی که می توان در سایت Fogra به نشانی (www.fogra.org)یا وب سایت ICC به نشانی (www.color.org) یافت، انجام داد. پروفایلهای ICC تهیه شده بر اساس این اطلاعات در دسترسند، اما اگر سبک تفکیک متفاوتی نسبت به آنچه که انتخاب شده است مورد نیاز باشد، اطلاعات مشخصه سازی را می توان بوسیله نرم افزار ساخت پروفایل با سبک تفکیک مورد نظر استفاده کرد.

Rendering intent

می دانیم که به ویژه هنگام چاپ روی کاغذ بدون روکش، چاپ رنگی نمی تواند رنگهای روشن را که ما در یک شفافیت رنگی می بینیم تکرار کند. در چنین شرایطی که گاموت یک دستگاه نسبت به دیگری متفاوت است، باید سازگاری ایجاد شود. ماهیت سازگاری در تمام شرایط یکسان نیست. مثلاً در بسته بندی مهم است که رنگ چاپ شده همان رنگ دلخواه مصرف کننده باشد، یعنی از لحاظ رنگ سنجی یکسان باشند. جایی که یک اریژینال رنگی با کیفیت بالا روی کاغذ روزنامه جاپ می شود، از لحاظ رنگ سنجی برگردان یکسان ممکن نبوده و هدف دستیابی به یک آماده سازی مطلوب خواهد بود. مدیریت رنگ ICC به کاربر این اجازه را می دهد تا سبک سازگاری برای استفاده هنگام اجرای تبدیل را انتخاب کند. واژگان ICC این گزینه ها را Rendenering Intent می نامد که 4 نوع از آنها وجود دارد؛ رنگ سنجی مطلق، رنگ سنجی نسبی، مفهومی و سیر. Absolute clorimetric rendering گزینه ای را تعریف می کند که در آن رنگهای خروجی باید با رنگهای ورودی یکسان باشند. اگر گاموت خروجی کوچکتر از گاموت ورودی باشد، آنگاه تمام رنگهای خارج از گاموت clip می شوند، اما رنگهای داخل گاموت دقیقاً آماده سازی می شوند. وقتی گاموتهای ورودی و خروجی تقریباً یکسان هستند و نیز در شرایطی که کار شامل رنگهای خاصی می شود که باید با بالاترین وفاداری ممکن آماده سازی شوند، Absolute indent بهترین انتخاب است. Absolute indent وقتی یک دستگاه توسط دیگری شبیه سازی می شود نیز مناسبترین انتخاب است. مثل نمونه گیری برای روزنامه ها روی یک کاغذ جوهرافشان با مبنای سفید.

Rendering نسبی رنگ سنجی همانند Absolute rendering با رنگهای خارج از گاموت رفتار می کند، اما رنگهای داخل گاموت را به صورتی به مقیاس کوچکتری ترسیم می کند که رنگ سفید نسخه اریژینال روی سفید PCS کشیده می شود. Rendering indent در کل مناسبترین گزینه برای وقتی است که از یک چاپگر جوهر افشان برای نمونه گیری تصاویر چاپ افست استفاده شود.

Perceptual rendering تلاش می کند تا ظاهر یک تصویر را با فشرده کردن یا گستردن گاموت تصویر برای پر کردن گاموت دستگاه مقصد حفظ کند. این کار معمولاً به این معناست که تعادل خاکستری حفظ می شود، اما دقت رنگ سنجی ممکن است حفظ نشود. این گزینه مناسبی است برای وقتی که هدف تولید یک عکس مطلوب نسبت به یک نسخه برداری برابر با اصل اریژینال می باشد.

Saturation rendering با هدف حفظ کرومای اریژینال تا حد ممکن انجام می شود. مسلماً گسترش گاموت کرومای خروجی ممکن نیست، چرا که گزینه صرفاً کروما را در گاموت موجود ترقی می بخشد. این کمترین کاربرد تمام intents بوده و معمولاً گزینه ای برای آماده سازی گرافیکهای تجاری و چارتهای مشابه می باشد که در آن چاپ تماسی مهمتر از آماده سازی صادقانه است.

دور نما

و CMYK استفاده نمی شود. اما این رویه تغییر خواهد کرد و اکثر کارهای چاپی از طریق جریان کاری رنگی و خودکار پردازش خواهند شد. در حال حاضر، پروفایلهای ICC عمدتاً به هدف کنترل و تولید نمونه های دیجیتالی استفاده می شوند.

بیشتر بخوانید: